Post from 27 februari 2025
Een gastronomische uitnodiging opgedragen aan onze grootmoeders
Grootmoederdag, in Frankrijk gevierd op de eerste zondag van maart – dit jaar 2 maart 2025 – is de perfecte gelegenheid om onze genegenheid voor onze ouderen te tonen.
Met ons advies en onze aanmoediging, waarom geef je ze geen zelfgemaakte madeleines, symbolen van zoetheid en traditie?
De oorsprong van grootmoederdag
Dit festival werd in 1987 opgericht door het koffiemerk “Café Grand’Mère” en was aanvankelijk een commerciële onderneming.
De dag werd echter al snel overgenomen door het grote publiek en werd in heel Frankrijk een dag die gewijd is aan het eren en erkennen van grootmoeders.
Sindsdien is elke eerste zondag in maart een gelegenheid om deze pijlers van het gezin te vieren.
De madeleine de Commercyeen emblematische zoetheid
Madeleine, een zacht gebakje in de vorm van een schelp, is diep geworteld in het culinaire erfgoed van Frankrijk. De oorsprong gaat terug tot de 18e eeuw, naar Commercy in Lotharingen.
De Commercy madeleine is het resultaat van een rijke geschiedenis, een combinatie van legende, aristocratie en vakmanschap.
De legende vertelt dat in 1755, tijdens een banket georganiseerd in het Château de Commercy door de hertog van Lotharingen, Stanislas Leszczyński, zijn officiële patissier vertrok na een ruzie. Een jonge bediende genaamd Madeleine Paulmier improviseerde een schelpvormige taart van een recept dat door haar grootmoeder was doorgegeven.
De hertog, gewonnen door dit zachte, geurige snoepje, zou hebben besloten het naar het jonge meisje te vernoemen. Enthousiast introduceerde hij de specialiteit aan het hof van Versailles, waar het Lodewijk XV en zijn vrouw, Marie Leszczyńska, charmeerde en zo bijdroeg aan de bekendheid ervan.
Hoewel een deel van deze geschiedenis legendarisch blijft, heeft de Commercy madeleine zich door de eeuwen heen gevestigd als een essentiële regionale specialiteit.
In de 19e eeuw perfectioneerden de banketbakkers van de stad het recept, waardoor ze een emblematisch product van Lotharingen werden. In die tijd werden de madeleines verkocht door lokale bakkers en banketbakkers, maar het duurde tot de komst van de spoorweg voordat hun faam zich tot ver buiten de grenzen van de regio verspreidde.
Commercy werd een strategische doorgangsplaats en de verkopers van madeleines, herkenbaar aan hun rieten mandjes, vestigden zich op de perrons van de stations om deze zoete lekkernijen aan te bieden aan de reizigers op doorreis. Deze ambulante handel droeg in grote mate bij aan de opkomst van de madeleine en zijn imago als authentieke, huisgemaakte lekkernij.
Met de industrialisatie in de 20e eeuw ontstonden er in Commercy een aantal gespecialiseerde fabrieken, waarvan er vandaag de dag nog een aantal bestaan. De versierde metalen blikken, die werden gebruikt om de versheid van de madeleines te bewaren, werden een symbool van deze lokale productie en een gewild souvenir voor bezoekers.
Ondanks deze grootschalige productie houden de ambachtslieden van Commercy vast aan het originele recept, met eenvoudige, natuurlijke ingrediënten: bloem, eieren, boter, suiker en een subtiel vleugje citroen- of sinaasappelbloesem.
Vandaag blijft de madeleine uit Commercy een symbool van het Franse culinaire erfgoed, gewaardeerd om zijn lichte textuur en troostende smaak. Het belichaamt traditie, vakmanschap en het plezier van jeugdherinneringen, waardoor het veel meer is dan een eenvoudig gebakje: het is een echte gastronomische schat!
De madeleine van Proust: een zintuiglijke en emotionele reis
Terwijl de madeleine een genot is voor het gehemelte, is het ook een krachtig literair symbool, vereeuwigd door Marcel Proust in À la recherche du temps perdu.
In dit boek doet een simpel hapje madeleine gedoopt in thee een vloedgolf van begraven herinneringen uit de kindertijd van de verteller herleven, wat de buitengewone kracht van sensaties en smaken op het geheugen aantoont.
Het aanbieden van madeleines is een gastronomisch gebaar, een uitnodiging om samen de kostbare momenten van het verleden opnieuw te beleven.
Elke hap kan gedeelde herinneringen opwekken, hapjes van vroeger oproepen en die zweverige momenten in herinnering brengen waarop grootmoeders, welwillende en moederlijke figuren, met liefde snoepjes klaarmaakten.
De madeleine wordt zo een link tussen generaties, een emotionele band die tijd en tijdperken overstijgt en deze traditie van culinaire en emotionele overdracht versterkt.
Traditioneel recept voor madeleines
Om ongeveer twintig madeleines te maken, volgt hier een eenvoudig recept:
Ingrediënten
- 3 eieren
- 150 g suiker
- 200 g bloem
- 100 g gesmolten boter
- 1 theelepel bakpoeder
- De schil van een citroen of een theelepel vanille-extract
- Een snufje zout
Voorbereiding
- Verwarm de oven voor op 200°C (gasstand 6-7).
- Klop in een kom de eieren met de suiker tot het mengsel wit wordt.
- Voeg de gezeefde bloem, het bakpoeder en het zout toe. Meng tot je een glad deeg hebt.
- Roer de gesmolten boter en citroenrasp of vanille-extract erdoor.
- Laat het deeg ongeveer 30 minuten rusten in de koelkast.
- Beboter de madeleinevormpjes en vul ze voor tweederde.
- Bak 8 tot 10 minuten, tot de madeleines goudbruin zijn.
- Draai ze uit de oven en laat ze afkoelen op een rooster.
Een gastronomisch eerbetoon aan onze grootmoeders
Zoals je ziet is het geven van madeleines op grootmoederdag een heerlijke manier om traditie en genegenheid te combineren. Deze kleine cakejes worden sterk geassocieerd met jeugdherinneringen en momenten die we samen met de familie doorbrengen, en roepen de warmte en tederheid op van momenten die we met onze oma’s doorbrengen.
Zelfgemaakte madeleines maken kan ook een verrijkende intergenerationele activiteit zijn, die de familiebanden versterkt.
Laten we op 2 maart 2025 onze oma’s vieren door ze deze heerlijke madeleines te geven, symbolen van onze liefde en dankbaarheid. Een gastronomisch cadeau dat mooie herinneringen oproept en nieuwe momenten van samen delen creëert.
